Voor een piano zachter te laten klinken, zonder gebruik te maken van een moderator (effect behoorlijk maar met lage toonkwaliteit; 4 uit 5) of een silent systeem (effect maximaal; 5 uit 5) bestaan diverse mogelijkheden. Sommige ingrepen doet u eenvoudig zelf, sommige doen wij voor u. Voor een specifiek advies komen we graag bij u langs. Maar hieronder treft u alvast enkele mogelijkheden:
Een vleugel klinkt al een stuk zachter met de klep helemaal dicht, en de lessenaar los daar bovenop. Leg er wel iets zachts tussen om krassen te voorkomen! Geen kosten, en wellicht al een goed eerste resultaat. Effect met mate (2 tot 3 uit 5).
Een piano klinkt al een stuk zachter met een oud dekbed achter de piano tegen de muur geklemd. Bevestigen met spijkers o.i.d is ten zeerste af te raden. Daarmee voorkomt u onnodige en eventueel onherstelbare schade t.g.v verkeerd timmerwerk. Ook hierbij geen kosten. Bevalt het niet, haalt u het dekbed gewoon weer weg. Let u wel op voor eventueel brandgevaar van electriciteitsmodules – zoals die van een eventuele piano life saver of ander electriciteitswerk in uw woonkamer – die eventueel achter uw piano langslopen? Effect met mate (2 tot 3 uit 5).
Aan de achterkant van de piano, of aan de onderkant van een vleugel kunnen Akothermisolatieplaten worden bevestigd van 4mm of meer. Het effect is vergelijkbaar met een dekbed, al isoleert Akotherm de tonen iets mooier. In principe kunt u dit wellicht zelf, maar laat u wel adviseren waar en vooral waar niet u deze platen schadeloos kunt bevestigen! En sla geen spijkers in uw piano! Effect met mate (3 uit 5).
Een piano kan zachter worden ingeregeld, vergelijkbaar met het effect dat de linkerpedaal heeft. Ook al werkt een vleugel anders, ook daar is een vergelijkbare aanpassing goed mogelijk. Hoe dit werkt, leest u bij Inregelen. Effect licht (2 uit 5).
Uw hamers kunnen worden geïntoneerd. Hierbij worden de hamers o.a met intoneernaalden bewerkt waardoor de toon zachter wordt. Het effect hiervan verschilt van instrument tot instrument. Hierover kunnen we u adviseren. Dergelijk intoneerwerk is vergelijkbaar aan de kosten van een dubbele stembeurt. Effect doorgaans subtiel (1 tot 2 uit 5).
Ten slotte is het mogelijk nieuwe zachtere hamers te monteren. Het effect hiervan kan zeer goed zijn, maar vereist ook goed overleg vooraf. Hoe dit werkt, leest u bij hamerkoppen. Effect aanzienlijk en met maximale toonkwaliteit (3 uit 5).
Let op: akoestiek is erg situatie-afhankelijk. De genoemde indicaties zijn dan ook zoals genoemd: indicaties.
De zangbodem is van hout en staat een klein beetje bol om de kracht van de snaren goed op te vangen en de trillingen te vertalen naar klank. De ruim 200 snaren (met een spankracht van ca 60kg elk), die gespannen zijn van boven naar beneden, drukken halverwege fysiek tegen de zangbodem. Als de zangbodem beweegt, bewegen de snaren dus een beetje mee. En als andersom de spanning op de snaren verandert, beweegt de zangbodem een beetje mee.
De seizoenswerking: dit betekent dat de zangbodem zich continu aanpast aan de luchtvochtigheid van zijn omgeving (te vergelijken met een houten vloer). Door deze werking worden de zeven octaven in lichte mate, en verspreid over de seizoenen van het jaar, ingedrukt en uitgerekt. Over de jaren heen heeft de zangbodem steeds minder kracht om na de inkrimping terug te komen op de oude toonhoogte.
Lang niet stemmen leidt daarom niet alleen tot een valse stemming, maar ook tot een instabiele, uitgezakte/verkeerd belaste zangbodem.
Bij een gescheurd stemblok, zitten meerdere stempennen niet meer goed vast in het achterliggend hout. Hierdoor blijft de snaar niet op spanning, en dus ook niet meer op toon. U hoort dit meestal aan een uitzonderlijk slechte stemming van de toon. U ziet het vaak doordat boven de stempen een kleine ruimte is ontstaan.
Op bovenstaande foto is het wel heel erg; maar ook een hele kleine opening duidt reeds erop dat de pen de 60 kg trekkracht van een snaar niet meer kan dragen.
Oorzaak van een gescheurd stemblok is doorgaans: directe zonne- of kachel-warmte en dientengevolge uitdroging. Voorkom dit door juiste plaatsing van het instrument.
Oplossing: dit is afhankelijk van hoe erg de situatie is. De ultieme oplossing is de plaatsing van een nieuw stemblok. Dit is een uitgebreide restauratie waarbij uw piano naar de werkplaats moet. Betreft het slechts 1 of enkele lossere stempennen, dan is reparatie/vervanging van de snaar met stempen een goede oplossing.
Naast klimaat is mot is de meest gevreesde vijand van uw instrument. Overal zit hard en zacht vilt verwerkt in uw instrument waar uw kledingkast maar slecht tegenop kan qua hoofdmenu voor deze kleine veelvraat. Eenmaal genesteld in uw instrument, kan hij binnen een jaar voldoende wegvreten om u flink op kosten te jagen voor het vervangen van al het verdwenen vilt.
En tot slot het pedaalvilt en alle railsbekleding waarop alle hamers, dempers en toetsen gemonteerd zijn, tegenaan rusten of tegenaan stoten…
De ellende is dat motten zich zo diep en overal onder nestelen, dat het goed oppassen is dat u niet alleen de ogenschijnlijk weggevreten helft van het vilt vervangt, en dat daarna de motten alsnog opnieuw tevoorschijn komen uit de andere helft…
Laat ons uw instrument dus regelmatig hierop inspecteren voor het te laat is. Uiteraard nemen we het in het stem-abonnement mee.
Bovendempers, sommige authentiekelingen zweren erbij, voor anderen is het te ouderwets. Ze dempen de klank helemaal aan het boveneind van de snaren in tegenstelling tot moderne piano’s: die dempen de snaren in het midden (ónder de hamers). Ze hebben een zeer karakteristiek, ietwat melancholisch geluid en dat stem je er niet uit. Ze zitten vaak verwerkt in prachtig kastwerk en dateren meestal uit de periode 1900-1920.
Doorgaans staan ze niet op A440 (i.e. de moderne toonhoogte), maar lager gestemd. Bij samenspel met andere instrumenten of bij het gebruik van muziek-app’s, is dat belangrijk te weten. Het maakt de klank vaak niet mooier om hem naar A440 te brengen; de realiteit is dat het vaak ook niet eens meer mogelijk is…
Een bovendemper kun je herkennen door de klep aan de bovenkant open te maken en naar binnen te kijken. Zie je een dwarsbalk met daaraan allemaal hangende demperstangen (een soort traliewerk), dan is het een bovendemper. Kijk je ongehinderd recht op de hamers, dan is het geen bovendemper.
De waarde van een bovendemper is emotioneel gedreven. Daar komt bij dat door de datering het instrument vaak enige restauratie nodig heeft. Denk hierbij aan stempen en snaarwerk, wat door de jaren heen los kan komen te zitten. Ook zijn de hamerkoppen vaak ver ingesleten en vragen om dito restauratie. Tenzij dit natuurlijk al plaatsgevonden heeft.
Zondermeer zijn er meerdere pareltjes uit dit assortiment te vinden, maar let dus goed op zijn technische staat en ga er niet zomaar vanuit dat hij nog goed op klank te brengen en stembaar is.
Desgewenst is het mogelijk uw piano om te bouwen naar een modern mechaniek. Het hele binnenwerk van uw piano wordt dan vervangen. DIt is echter zeer kostbaar en is alleen voor speciale exemplaren aanbevolen.
Het pedaalwerk van uw piano kan op meerdere plekken gaan kraken, maar meestal is het in/onder het pedaalscharnier zelf. (Maar soms ook aan de boven- en onderkant van de pedaalstok, of anders dieper in het hamer- of dempingsmechaniek zelf). Als het het pedaal zelf is, is de oplossing het meest eenvoudig en kunt u het makkelijk zelf:
alleen voor piano’s
Maak de klep aan de onderkant van de piano open (lees hier hoe dat moet)
Spuit voorzichtig een heel klein beetje WD40 op het pedaalgewricht. Pas uiteraard op dat het niet overal elders in de piano terecht komt. WD40 busjes hebben normaal gesproken een rood tuitje/rietje waardoorheen je kunt spuiten. Gebruik dus dat!
Spuit zonodig ook wat WD40 aan de ONDERKANT van de pedaalgewrichten en onderaan de verticale pedaalstok aan de linkerkant in de kast.
Verwijder overtollig WD40 met een poetsdoek
Gelukt? Gefeliciteerd! U bent weer iets bekender met de werking van uw eigen mooie instrument!
Niet gelukt? Stuur ons even een berichtje! We lossen het graag voor u op!
Vele generaties pianobouwers en even zoveel merken en systemen zijn ons bekend. Hier een greep uit de merken die zoal bij ons in stem- en onderhoud zijn.
Van vele pianomerken bestaan catalogi. Wilt u de leeftijd weten van uw instrument, zoeken we het graag even op. Stuur ons even berichtje met serienummer en een foto! Het serienummer vindt u doorgaans het gemakkelijkst op het metalen frame van het instrument. Bij vleugels ziet u dat vaak onder de lessenaar (schuif die dus even naar voren). Bij piano’s ziet u het nummer en het metalen frame als u de piano aan de bovenkant openmaakt.
Uw piano verkopen? Klanten die hun piano willen verkopen, bieden wij verkoop-service. Omdat wij het instrument al goed kennen, kunnen we een betrouwbaar inspectie-rapport opstellen en de piano goed klaarmaken voor verkoop.
De mogelijke service-opties omhelzen:
klein onderhoud, reiniging en verkoop-klaar maken
zo nodig stemmen en inregelen
inspectie en adviesprijs
ondersteuning in verkoop-onderhandelingen
U bent en blijft de verkopende en onderhandelende partij. U bepaalt ook gewoon zelf voor hoeveel en hoe snel u de piano wilt verkopen. Wij werken dan ook niet met courtage. U betaalt ons uitsluitend voor de technische kennis waarmee wij u in uw onderhandelingen kunnen ondersteunen.. De winst is op uw instrument is dan ook verder gewoon voor u.
Interesse? Neem gerust eens contact met ons op om een en ander rustig te verkennen.
Gaat u een piano kopen? We verzorgen graag voor u een inspectie. We spelen er zelf op en maken hem open om hem technisch te inspecteren. Zo weet u precies wat u koopt en of u met dit instrument binnen afzienbare termijn al kostbare reparaties voor uw kiezen zou krijgen. We vragen een vergoeding van 55 euro per visite. Uiteraard kunt u desgewenst met ons mee.
Ziet u een mooie piano? Vraag of hij regelmatig en zonder problemen gestemd is op normale toonhoogte “A440”, geen hangende toetsen, geen hangende hamers, geen ratels, tikjes of andere bijgeluiden. Staat u bij de piano, bespeel alle toetsen 1 voor 1 en luister hoe het klinkt. Let ook op de locatie (is het begane grond en makkelijk verplaatsbaar naar de straat?) Pas ten slotte op voor bovendempers.
Wij adviseren geen ongestemde piano’s te kopen. Is de piano niet gestemd, maar wilt u exact weten hoe een piano zal klinken na stemmen? Dan is hem stemmen de enige echte weg. Wij bieden dat aan voor het reguliere stemtarief. Na de eventuele verhuizing komen we hem dan gratis nog eens bijstemmen.
Wilt u ons een foto sturen met een vraag? Geen probleem. We houden van foto’s, maar naast de buitenkant die heel fraai kan zijn, liefst wel ook van de binnenkant! Een mailtje kost een dezer dagen gelukkig niks! Ons antwoord ook niet..
